Historia szlacheckiej Rzeczypospolitej jest kojarzona głównie z trylogią Henryka Sienkiewicza. Jacek Komuda opisuje nieco mniej znany epizod z tych niespokojnych czasów.
Iwan Bohun umiera. Rana odniesiona pod Beresteczkiem nie pozwala mu na kontynuowanie walki z Lachami. Przed śmiercią pragnie zobaczyć Tarasa, bandurzystę, którego traktował jak syna. Taras ma jedną niezwykłą cechę - potrafi dojrzeć śmierć swoich towarzyszy. Jednak jedna z jego wizji niesie ważne przesłanie - muszą porozumieć się z Polakami aby na Zaporożu zapanował pokój. Muzyk wyrusza więc z misją mającą na celu odnalezienie osoby, którą widział, a która ma zostać królem Rzeczypospolitej. W ten sposób trafia do obozu wojsk polskich.
W tym samym miejscu znalazł się Dantez - banita francuski, który, cudem ocalony od śmierci na stryczku, wplątany został w intrygę sięgającą dworu królewskiego. Efektem jego działań jest sromotna porażka wojska polskiego w bitwie pod Batohem i zaprzepaszczenie szans na pokój na Ukrainie.
Powieść Jacka Komudy nie jest alternatywną wersją historii, nie jest też dalszym ciągiem dzieła Sienkiewicza. Autor jako centrum fabuły wybrał przegraną bitwę pod Batohem - rzadko opisywaną przez historyków, a przez rozmiar poniesionej przez Polaków klęski nazywanej "staropolski Katyniem". Rzeczywisty przebieg walki oraz powody, które doprowadziły do tego starcia nie są do końca znane, wobec czego wersja Komudy nie może być brana pod uwagę jako "jedyna prawdziwa". Dodatkowo w akcję wplecione są pewne elementy fantastyczne, co sprawia, że książka nie jest pozycją stricte historyczną.
Na początku nieco trudno jest się przyzwyczaić do języka użytego przez autora. Jest on stylizowany na używany w opisywanym okresie, ale nie wmawia się czytelnikowi, że rzeczywiście tak mówiono. Problemem są też dosyć dokładne, a przez to długie, opisy, zarówno bohaterów, jak i miejsc oraz sytuacji.
Jak dla mnie dobrym pomysłem było umieszczenie na końcu książki dodatkowych informacji, które wyjaśniają pojawiające się w trakcie lektury nazwy oraz daty i miejsca. Jest tam także notka od autora, który opisuje dlaczego zainteresował się właśnie tym tematem i które elementy są rzeczywiste, a które stanowią wytwór fantazji pisarza.
Podsumowując - książka z ciekawym tematem, lecz nieco trudna w odbiorze ze względu na styl i przydługie opisy.
Tytuł: Bohun
Autor: Jacek Komuda
Wydawnictwo: Fabryka Słów
Rok wydania: 2006
Stron: 340
