Armia Czerwona w trakcie II wojny światowej jako jedyna na taką skalę pozwalała na służbę kobiet w jednostkach frontowych. Ich rola nie ograniczała się do typowych roli typu sanitariuszka czy łączniczka. Poznajcie świat radzieckich snajperek.
Dr Luba Winogradowa nie po raz pierwszy porusza temat kobiet w wojsku. Jedna z jej wcześniejszych książek prezentowała zmagania "Nocnych Wiedźm" - pilotek z pierwszej na świecie żeńskiej jednostki bojowej. Również na stronach tej pozycji są one wspomniane.
W czasie lektury podążamy kilkoma szlakami bojowymi, np. na południu śladem 227. Dywizji Strzeleckiej walczącej nad Morzem Czarnym i Azowskim, a na północy obserwujemy postępy wojsk w ramach operacji "Bagration" i zdobywania miast w Prusach Wschodnich (w tym mojego rodzinnego Elbląga). Na każdym z frontów te, w większości młode kobiety, walczyły z Niemcami na równi z mężczyznami, choć może jednak bardziej - oprócz wroga po stronie lunety musiały też uważać na swoich współtowarzyszy, którzy nie potrafili przyjąć, że one nie są tu w charakterze "uprzyjemniaczy". W książce nie brakuje przykładów niewłaściwych zachowań nie tylko zwykłych żołnierzy, lecz również dowódców i to wysokiego szczebla. Po wojnie też nie brakowało im problemów - te pochodzące z małych wiosek były uważane za "kobiety lekkich obyczajów", które nie walczyły na froncie, lecz "obsługiwały" żołnierzy na tyłach.
Książka jest oparta na bardzo licznych źródłach - głównie wspomnieniach opisywanych kobiet. Nieco przytłaczająca może być liczba osób, których losy są opisywane, tym bardziej, że wiele z nich ma te same imiona, a nie śledzimy ich losów od początku do końca tylko autorka przenosi nas z jednego frontu na drugi. Ułatwieniem są zaś zdjęcia bohaterek, które po pierwsze powodują, że to już nie są zupełnie nieznane osoby, a po drugie pokazują, że to czas wojny zmusił je do opuszczenia rodzin i wzięcia karabinu do ręki.
Mam jedno zastrzeżenie - w książce jest dużo przypisów, lecz zostały one umieszczone na końcu, co zmusza do ciągłego "wachlowania" kartkami. Ja przestałem już w połowie pierwszego rozdziału.
Polecam lekturę osobom szukającym innego spojrzenia na walki na froncie wschodnim i samą Armię Czerwoną.
Tytuł: Snajperki. Dziewczyny z Armii Czerwonej / Avenging Angels. Soviet Women Snipers on the Eastern Front (1941 - 1945)
Autor: Luba Winogradowa
Wydawca: Znak Horyzont
Rok wydania: 2018 / 2017
Stron: 352
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz