Powstańcza Warszawa

Marcin Ciszewski to jeden z moich ulubionych autorów. W "www.1944.waw.pl" przedstawił alternatywną wersję przebiegu walk z sierpnia i września 1944 roku. Tym razem jednak pisze tak, jak było.

"Powstanie warszawskie" to film dokumentalny - został stworzony z autentycznych kronik nagranych przez operatorów Biura Informacji i Propagandy Armii Krajowej. Prezentowana książka to jego beletryzowana wersja.

Na wstępie przyznam, że filmu nie widziałem, ale po przeczytaniu tej książki czuję wewnętrzny przymus, aby to nadrobić. Tym bardziej, że opowiadana historia jest poruszająca. Mamy tutaj zapis codziennego życia ludzi, którzy stanęli do walki, choć w żaden sposób nie mogli przewidzieć jak zakończy się starcie z okupantem. Nie jest to pozycja popularnonaukowa, poza posłowiem nie znajdziemy tam żadnej analizy przyczyn niepowodzenia, czy polityki małej albo dużej. To pisany słowami obraz zwykłych chwil, bo pomimo stanu zagrożenia warszawiacy starali się żyć tak normalnie jak się tylko dało. Kwitło życie kulturalne - organizowano koncerty, wieczorki poetyckie, seanse filmowe. Zakochani brali śluby, choć mieli świadomość, że mogą nie zdążyć nacieszyć się swoim małżeństwem. Dla doraźnie zorganizowanych punktach wydawania posiłków na każdego czekała przynajmniej ciepła zupa, nawet w ostatnich dniach walk, kiedy aprowizacja stanowiła spory problem.

Opisywane wydarzenia nie są ułożone chronologicznie, a raczej pogrupowane według różnych aspektów - zaopatrzenie, kultura, uzbrojenie itp. Nie zabrakło również rozdziału poświęconego kanałom. 

Na stronach znajdziemy dużą ilość kadrów z filmu ( i akurat tu miałem mały zgrzyt - podpisy pod zdjęciami nie wnoszą nic nowego do treści, gdyż są to po prostu zdania już istniejące w tekście. Przy takiej ich ilości aż się prosi o dodatkowe informacje). Oprócz tego cennym uzupełnieniem są zapisy wspomnień uczestników walk pochodzące z Archiwum Historii Mówionej Muzeum Powstania Warszawskiego. Wypowiadają się w nich zarówno osoby z pierwszej linii, jak i wspierający ich na zapleczu "frontu".
Nie bez znaczenia jest pierwszoosobowa narracja - autor oprócz opisywania widzianych obrazów wprowadza miejscami swoje komentarze. Mi osobiście pozwoliło to na lepsze wejście w ten świat, choć wiem, że każdy lubi ten sposób opowiadania historii.

Wspomniane wcześniej posłowie opisuje kontekst wydarzeń, których jesteśmy świadkami. Autor nie staje jednoznacznie po stronie przeciwników lub zwolenników powstania, ale prezentuje szerszy obraz polityczny. 

Podsumowując - bardzo ciekawe wprowadzenie do szerszego poznania wydarzeń z 1944 roku. I choć wizja autorska Ciszewskiego z cyklu "Wojna.pl" jest ciekawa, to historia, która rzeczywiście miała miejsce jest nadal ciekawsza.

---

Tytuł: Powstanie warszawskie. Wędrówka po walczącym mieście
Autor: Marcin Ciszewski
Wydawca: Warbook
Rok wydania: 2016
Stron: 223